ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΙΑΤΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ ΣΕΒ. ΜΗΤΡ.ΠΑΤΡΩΝ Κ.Κ.ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ
Χ Ρ Υ Σ Ο Σ Τ Ο Μ Ο Σ
ΕΛΕῼ ΘΕΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΤΗΣ ΑΓΙΩΤΑΤΗΣ
ΚΑΙ ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΗΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ ΠΑΤΡΩΝ
Πρός
τό Χριστεπώνυμον Πλήρωμα
τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Πατρῶν
Παιδιά μου εὐλογημένα,
Γιά μιά ἀκόμη φορά, μᾶς ἀξίωσε ὁ Θεός, νά ἑορτάσωμε τήν λαμπρά καί μεγάλη ἑορτή τῶν Χριστουγέννων, τήν Μητρόπολη τῶν ἑορτῶν, ὡς τήν ὀνομάζει ὁ Ἱερός Χρυσόστομος καί νά ἀκούσωμε μέ τά ὦτα, οὐχί μόνον τά σωματικά, ἀλλά καί ἐκεῖνα τῆς ψυχῆς, τόν ὓμνον τῆς οὐρανίoυ ἀγγελικῆς χοροστασίας, «Δόξα ἐν ὑψίστοις Θεῷ καί ἐπί γῆς εἰρήνη, ἐν ἀνθρώποις εὐδοκία».
Ὁ οὐράνιος καί ἀγγελικός αὐτός ὓμνος, ἐδόνησε τόν σύμπαντα κόσμον, τήν δημιουργία τοῦ Θεοῦ σύμπασαν, ὡς δοξολογία καί αἶνος πρός στόν ἐνανθρωπήσαντα Κύριο καί ὡς σάλπισμα τῆς χαρμοσύνου πανηγύρεως ἐπί τῆς γῆς, γιά τήν καταλλαγή τοῦ ἀνθρώπου μέ τόν Θεό, τοῦ ἀνθρώπου μέ τόν συνάνθρωπο καί τοῦ ἀνθρώπου μέ τά λοιπά τοῦ Θεοῦ δημιουργήματα.
Ἡ διασαλευθεῖσα, ἓνεκα τῆς παρακοῆς, ἑνότης, ἀλλά καί ἡ εἰρήνη καί ἡ εὐφροσύνη, ἀποκαθίστανται μέ τήν κένωση τοῦ Θεοῦ, τήν ἑκούσια δηλαδή πτωχεία Του καί τήν ἐπί γῆς θυσιαστική παρουσία Του.
Ἀλλ΄ ὃμως, ἐνῶ οἱ Ἂγγελοι γιά μιά ἀκόμη φορά σαλπίζουν τόν ὓμνο τῆς χαρᾶς, τῆς εἰρήνης καί τῆς σωτηρίας τῶν ἀνθρώπων, οἱ ἐπί γῆς οἰκοῦντες, ἀδιαφοροῦν γιά τό μήνυμα, κωφεύουν γιά τόν εὐφρόσυνο πανηγυρισμό, ὁδηγοῦνται εἰς πράξεις πολέμου καί βίας, βάφουν μέ αἷμα τήν γῆ τῆς δεσποτείας τοῦ Κυρίου καί ἀσεβοῦν εἰς αὐτό τό προσκλητήριο τῆς ἀγάπης καί τῆς εἰρήνης.
Ἡ λαμπρά καί ὑπερκόσμιος πανήγυρις, εὑρίσκει δυστυχῶς ἓνα κόσμον, ὁ ὁποῖος ἒχει εἰδωλοποιήσει τόν ἑαυτό του, θεωρεῖ ὃτι αὐτός ἐξουσιάζει τά σύμπαντα, υἱοθετεῖ τό ἀνήθικον ὡς ἠθικόν, τό παράλογον ὡς λογικό, τό παράξενο καί παράδοξον ὡς φυσιολογικό, τήν πολυποίκιλη ἁμαρτία ὡς δικαιωματισμό, τόν πόλεμο ὡς ὑποχρέωση ἂφρονος ἐπιβολῆς καί καταστροφικοῦ ἐπεκτατισμοῦ, τήν γυναῖκα καί γενικά τό πρόσωπο τοῦ ἂλλου ὡς ἀντικείμενο ἡδονῆς ἢ ποικίλης συμφεροντολογικῆς ἐκμεταλλεύσεως, τό παιδί ὡς ἀποκλειστικό δικό του δημιούργημα καί ἰδιοκτησία καί οὐχί ὡς δῶρον τοῦ Θεοῦ.
Ο Απόστολος Ανδρέας ο Πρωτόκλητος
Γεννήθηκε στήν Βηθσαϊδά τῆς Γαλιλαίας, στά παράλια τῆς
. Ἦταν παιδί τοῦ Ἰωνᾶ καί ἀδελφός τοῦ Σίμωνος Πέτρου καί ψαρᾶς μαζί μέ τόν ἀδελφό του καί τούς Ἰάκωβο καί Ἰωάννη. Ἔχοντας πνευματικές ἀναζητήσεις ἀκολουθεῖ τόν παρθενικό βίο καί ἀργότερα μαθητεύει πλησίον τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Προδρόμου, ἀπό τόν ὁποῖον δέχεται τήν μαρτυρία περί τοῦ Ἰησοῦ ὅτι αὐτός εἶναι ὁ Ἀμνός τοῦ Θεοῦ. Ὁ Ἀνδρέας πρῶτος ἀποδέχεται τήν κλήση τοῦ Χριστοῦ προσκαλῶντας μαζί τουκαί τόν ἀδελφό του Πέτρο. Μετά τήν ἀποκεφάλιση τοῦ Προδρόμου ἐπιστρέφουν στήν ἁλιεία, ἀπό τήν ὁποία ὁ Χριστός τούς καλεῖ νά γίνουν μαθητές του. Αὐτοί Τόν ἀκολουθοῦν ἀφήνοντας συγγενεῖς καί ἐργασία.
Ὁ Ἀνδρέας κατεῖχε ξεχωριστή θέση ἀνάμεσα στούς μαθητές κι αὐτό φαίνεται καί ἀπό τό γεγονός, ὅτι ὅταν κάποιοι ἕλληνες ζήτησαν νά δοῦν τόν Χριστό, ἀπευθύνθηκαν στόν Φίλιππο καί αὐτός μέ τήν σειρά του στόν Ἀνδρέα, ὁ ὁποῖος καί τούς προσήγαγε στόν Χριστό. Μετά τήν Πεντηκοστή ὁ Πρωτόκλητος κήρυξε στήν Βιθυνία, στήν περιοχή τῆς Μαύρης Θάλασσας, στήν Προποντίδα καί τό Βυζάντιο, στήν Σκυθία (Βόρεια παραλία τῆς Μαύρης Θάλασσας), Σκωτία (σύμφωνα μέ τοπική παράδοση), Θράκη, Μακεδονία, Θεσσαλία, Πελοπόννησο καταλήγοντας στήν Πάτρα. Ἐδῶ κήρυξε τό εὐαγγέλιο καί ἐπιτέλεσε πλῆθος σημείων. Ἡ θεραπεία τῆς Μαξιμίλλας συζύγου τοῦ ἀπόντος Ρωμαίου ἄρχοντος καί διοικητοῦ Αἰγεάτη καθώς καί τοῦ ἐμπίστου δούλου τοῦ ἀδελφοῦ τοῦ Αἰγεάτη, Στρατοκλῆ, ἔγινε αἰτία νά πιστεύσουν στόν Χριστό. Ὁ Αἰγεάτης ἐπιστρέφοντας φυλάκισε τόν Ἀπόστολο καί τόν καταδίκασε σέ σταυρικό θάνατο.
Στήν φυλακή ὁ Ἅγιος Ἀνδρέας χειροτονεῖ πρῶτο ἐπίσκοπο Πατρῶν τόν Στρατοκλῆ. Τό 62 μ. Χ. σέ ἡλικία 80 ἐτῶν καί στόν τόπο ὅπου εὑρίσκεται ὁ ἐπώνυμος τοῦ Ἁγίου Ναός τόν σταυρώνουν μέ καρφιά στόν σταυρό καί σύμφωνα μέ μία παράδοση μέ τό κεφάλι πρός τό ἔδαφος. Οἱ πατρινοί ἐπαναστατοῦν ζητῶντας νά ἐλευθερωθεῖ, ἀλλά ὁ Ἅγιος τούς ἐξηγεῖ, ὅτι γι’ αὐτόν ὁ θάνατος εἶναι χαρά καθώς ἔτσι θά βρεθεῖ πιό κοντά στό Θεό. Ὁ Αἰγεάτης ἀνακαλεῖ τήν καταδίκη ἀπό φόβο, ἀλλ’ ὁ Ἅγιος ἀρνεῖται. Καθώς βρίσκεται στίς τελευταίες του στιγμές συμβουλεύει τούς χριστιανούς νά εἶναι στερεωμένοι στήν πίστη, συγχωρεῖ τούς σταυρωτές, εὐλογεῖ ὅλους καί παραδίδει τήν ἁγία ψυχή του στά χέρια τοῦ Θεοῦ. Οἱ πατρινοί τόν ἐνταφίασαν στόν τόπο τοῦ μαρτυρίου, ὅπου ἀργότερα οἰκοδομήθηκε Ναός πάνω στόν τάφο τοῦ Ἁγίου. Ὁ Αἰγεάτης παραφρόνησε καί μέ τό ἄλογο του μαζί πέφτει ἀπό κάποιο ὑψηλό σημεῖο (πιθανόν τά Ψηλαλώνια) καί αὐτοκτονεῖ.
Ὁ Ἀπόστολος Ἀνδρέας εἶναι ὁ μοναδικός ἀπό τούς δώδεκα μαθητές πού ὄχι μόνον κήρυξε ἀλλά καί μαρτύρησε στήν κυρίως Ἑλλάδα καί αὐτό ἀποτελεῖ μεγάλη τιμή, εὐλογία ἀλλά καί εὐθύνη γιά τήν πατρίδα μας καί περισσότερο γιά ὅσους κατοικοῦν στήν περιοχή τῶν Πατρῶν. Εἶναι ὁ πολιοῦχος τῶν Πατρῶν καί ἱδρυτής τῆς τοπικῆς μας Ἐκκλησίας. Λείψανα τοῦ Πρωτοκλήτου μεταφέρθηκαν στήν Κωνσταντινούπολη τό 357 ὑπό τοῦ Ἁγίου Ἀρτεμίου, Αὐγουστάλιου τοῦ Μ. Κωνσταντίνου. Πέντε αἰῶνες ἀργότερα ὁ Αὐτοκράτορας Βασιλείος Α΄ὁ Μακεδών (867-886) προσκύνησε Λείψανα τοῦ Ἀποστόλου στήν Πάτρα. Τό 1462 ἐξαιτίας τοῦ τουρκικοῦ κινδύνου μεταφέρθηκε ἡ Τιμία Κάρα ἀπό τόν Δεσπότη τοῦ Μωρέως Θωμᾶ Παλαιολόγο στήν Ρώμη καί παραδόθηκαν στόν Πάπα Πίο τόν Β΄.
Τόν Νοέμβριο τοῦ 1847 ἕνας Ρῶσος Πρίγκηπας, ὁ Ἀνδρέας Μουράβιεφ δώρησε στήν πόλη τοῦ Πρωτοκλήτου Ἀποστόλου τεμάχιο δακτύλου χειρός τοῦ Ἁγίου. Ὁ Μουράβιεφ εἶχε λάβει τό παραπάνω ἱερό Λείψανο ἀπό τόν Καλλίνικο, πρώην Ἐπίσκοπο Μοσχονησίων, ὁ ὁποῖος μόναζε τότε στό Ἅγιο Ὄρος.
Στήν πόλη μας ἐπανακομίσθηκαν καί φυλάσσονται ἀπό τήν 26η Σεπτεμβρίου 1964 ἡ τιμία Κάρα τοῦ Ἁγίου καί ἀπό τήν 19ην Ἰανουαρίου 1980 λείψανα τοῦ Σταυροῦ, τοῦ μαρτυρίου του.
ΠΑΝΗΓΥΡΙΣ ΑΓΙΑΣ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗΣ
“ΟΙ ΑΛΥΤΡΩΤΕΣ ΚΑΙ ΑΛΗΣΜΟΝΗΤΕΣ ΠΑΤΡΙΔΕΣ”
Του Θεοφιλεστάτου Επισκόπου Κερνίτσης Χρυσάνθου
Κακοφορμίζει όμως και απειλεί και εμάς τους ίδιους όταν λησμονούμε ή – ακόμα χειρότερα- όταν αγνοούμε αυτό το κομμάτι της ίδιας της ταυτότητάς μας.
Με αφορμή λοιπόν αυτή τη «μαύρη» επέτειο ας αναλογιστούμε ποια είναι η σχέση μας με την ιστορία. Γνωρίζουμε σε βάθος τα γεγονότα;
Γνωρίζουμε τα γεγονότα που σημάδεψαν το γένος, την χώρα, την πόλη, την οικογένειά μας; Τι είναι η Μικρασιατική καταστροφή;
Είναι η πυρπόληση της Σμύρνης; Είναι το αποτέλεσμα του Εθνικού διχασμού; Είναι απλώς και μόνο η «ατυχής» έκβαση ενός πολέμου; Μήπως ήταν η αφορμή για έναν πρωτοφανή «συνωστισμό» στο λιμάνι της Σμύρνης;
Αναμφισβήτητα η Μικρασιατική Καταστροφή είναι ένα πολυδιάστατο και εξαιρετικά σύνθετο ιστορικό γεγονός. Αποτελεί την κορύφωση των πολεμικών συγκρούσεων μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, την απόλυτη έκφραση του τουρκικού εθνικισμού, φανατισμού και της βαρβαρότητας, το χαρακτηριστικότερο δείγμα της αναλγησίας και του τυχοδιωκτισμού των Μεγάλων Δυνάμεων, το τέλος της μακραίωνης ελληνικής παρουσίας στα χώματα αυτά, την διάψευση των ονείρων και των προσδοκιών του ελληνισμού, την πιο φρικτή παραβίαση των ανθρώπινων δικαιωμάτων.
Με την Μικρασιατική Καταστροφή κορυφώθηκαν και οι συστηματικοί διωγμοί και τα φρικτά μαρτύρια των Ελλήνων Χριστιανών που ξεκίνησαν με το τέλος των Βαλκανικών πολέμων.
Οι διωγμοί αυτοί βάσει της έκτασης και της μορφής των καταπιέσεων που βίωσε το ελληνικό στοιχείο μπορούν να κατηγοριοποιηθούν σε τρεις φάσεις.