Ο Άγιος και Οσιομάρτυς Εφραίμ γεννήθηκε στις 14 Σεπτεμβρίου 1384 στα Τρίκαλα της Θεσσαλίας από πολύτεκνους γονείς και είχε 7 αδέλφια. Το βαφτιστικό του όνομα ήταν Κωνσταντίνος Μορφής1. Σε ηλικία 14 χρόνων, το 1398, με την προτροπή της μητέρας του, για να αποφύγει το παιδομάζωμα και την υποχρεωτική στράτευση από τους Τούρκους πήγε στο Μοναστήρι του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου στο Όρος των Αμωμών της Αττικής, πρώτα ως μοναχός και μετά ως Ιερέας. Το 1416 οι Τούρκοι εισέβαλαν και λεηλάτησαν την Αττική και ανάγκασαν τον Δούκα των Αθηνών [Λατινοκρατία, τότε] να δηλώσει υποταγή στον Σουλτάνο.

Το 1424 οι άξεστοι Οθωμανοί εισέβαλαν βιαίως στην Μονή του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου και έσφαξαν όλους τους Πατέρες της Μονής. Ο Άγιος απουσίαζε στην σπηλιά του, πάνω στο βουνό, για προσευχή και μόλις επέστρεψε, αντίκρυσε τα πτώματα των Πατέρων και αφού τους έθαψε, θρήνησε γοερώς. 

Τον επόμενο χρόνο, την 14η Σεπτεμβρίου 1425, επανήλθαν οι βάρβαροι και βρήκαν τον Άγιο. Τον συνέλαβαν και τον βασάνιζαν επι 8 1/2 μήνες με μεγάλη μανία και βαρβαρότητα, για να τους αποκαλύψει τους δήθεν θησαυρούς της Μονής. Στο τέλος τον κρέμασαν ανάποδα από μία παλαιά μουριά που υπήρχε στον περίβολο του μοναστηριού και τον τρύπησαν με ένα μεγάλο αναμμένο ξύλο στην κοιλιά, στην περιοχή του αφαλού, μετά τον κάρφωσαν στο δέντρο με μεγάλα σουβλερά καρφιά. Ο Άγιος φλεγόμενος συνέχισε να προσεύχεται ώσπου τελείωσε μαρτυρικώς τη ζωή του από τους Τούρκους στις 5 Μαίου 1426, στις 9 η ώρα το πρωί… Ήταν μόλις 42ετών.

ΤΟ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙ ΚΑΙ Η ΕΥΡΕΣΗ ΤΩΝ ΙΕΡΩΝ ΛΕΙΨΑΝΩΝ: Ένα από τα παλαιότερα μοναστήρια της Αττικής είναι αυτό στο Όρος των Αμωμών (τοποθεσία γνωστή σήμερα ως Νέα Μάκρη). Για αιώνες, πολλοί μοναχοί και ιερείς έμειναν εκεί και προσευχήθηκαν στον Κύριο. Στα χρόνια της Τουρκοκρατίας έγιναν μεγάλες και βάρβαρες σφαγές μέχρις ξεκληρίσματος του μοναστηριού, ένα από τα θύματα, άλλωστε, ήταν και ο άγιός μας. Το 1945, η τότε Μοναχή Μακαρία πήγε στα ερείπια της αρχαίας μονής του Ευαγγελισμού, άλλοτε ονομαζόμενης ως Σταυροπηγιακής, του Όρους Αμώμων, στις βορειανατολικές υπώρειες του Πεντελικού. Από θεία παρόρμηση, διαμόρφωσε ένα κελάκι εκεί και άρχιζε να καθαρίζει τα ερείπια του παλαιού Ναού για να τον ανακατασκευάσει. Εκεί πολλές φορές αναλογιζόταν με συγκίνηση ότι σε εκείνα τα χώματα είχαν ζήσει κατά την πάροδο των αιώνων άγιοι Μοναχοί και προσευχόταν να γνωρίσει ή να της φανερωθεί κάποιος από αυτούς. Μια φωνή στην αρχή σιγανή, αλλά με τον καιρό δυνατότερη στην ψυχή της, της έλεγε: “Σκάψε και θα βρείς αυτό που επιθυμείς”, ενώ θαυμαστώς της είχε φανερωθεί ένα σημείο στο προαύλιο του Μοναστηριού. Έτσι στις 3 Ιανουαρίου 1950 έχοντας έναν εργάτη για άλλες εργασίες στο μοναστήρι τον έβαλε να σκάψει στο σημείο όπου της υποδείκνυε η ψυχή της. Ο εργάτης αρνητικός στην αρχή, μιας και ήθελε να σκάψει οπουδήποτε αλλού παρά σε αυτό το σημείο, τελικά, μετά από τις εκκλήσεις και τις προσευχές, ο εργάτης πείστηκε και ξεκίνησε να σκάβει. Στο σημείο εκείνο υπήρχε ένα μισογκρεμισμένο τζάκι και ένα ερείπιο παλαιού τοίχο, πράγματα που έδειχναν ότι εκεί κάποτε υπήρχε ίσως κελί κάποιου μοναχού. Φτάνοντας σε 1,70 μ. βάθος, η σκαπάνη έφερε στο φως το πρώτο εύρημα: Μία κάρα.

Συγχρόνως, όλος εκείνος ο τόπος άρχισε να ευωδιάζει. Τότε, με προσοχή η Ηγουμένη Μακαρία έβγαλε όλο το υπόλοιπο σκήνωμα και το τοποθέτησε σε μία θυρίδα που ήταν πάνω από τον τάφο. Ήταν φανερό ότι επρόκειτο για κληρικό γιατί, θαυματουργώς, το ράσο του είχε παραμείνει άθικτο. Το βράδυ, διαβάζοντας τον εσπερινό, η Ηγουμένη άκουσε βήματα. Ο ήχος ερχόταν από τον τάφο, μετά από τον περίβολο και έφτανε ως την πόρτα της εκκλησίας. Εκεί πρωτοαντίκρυσε τον άγιο, ψηλό με μάτια μικρά στρογγυλά, με μακριά μαύρα γένια που έφταναν ως το λαιμό, ντυμένο με τη μοναχική αμφίεση. Στο ένα χέρι είχε μία φλόγα και με το άλλο ευλογούσε. Ο άγιος ζήτησε να τον βγάλουν από τη θυρίδα που τον είχαν. Την επόμενη κιόλας μέρα η Ηγουμένη καθάρισε τα οστά και τα τοποθέτησε σε μια θυρίδα στο Ιερό του Ναού, τη φορά αυτή. Το ίδιο βράδυ φανερώθηκε στον ύπνο της ο άγιος και την ευχαρίστησε, ενώ της φανέρωσε και το όνομα του, “Εφραίμ”.

Κωνσταντίνου Αθ. Οικονόμου

Απολυτίκιον: Εν όρει των Αμώμων ώσπερ ήλιος έλαμψας, και μαρτυρικώς, θεοφόρε, προς θεόν εξεδήμησας, βαρβάρων υποστας επιδρομάς, Εφραίμ Μεγαλομάρτυς του Χριστού, δια τούτο αναβλύζεις χάριν αεί, τοις ευλαβώς βοώσι σοι, δόξα τω δεδωκότι σοι ισχύν, δόξα τω σε θαυμαστώσαντι, δόξα τω ενεργούντι δια σου, πάσιν ιάματα.

Χ Ρ Υ Σ Ο Σ Τ Ο Μ Ο Σ

ΕΛΕῼ ΘΕΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΤΗΣ ΑΓΙΩΤΑΤΗΣ

ΚΑΙ ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΗΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ ΠΑΤΡΩΝ

Πρός

τό Χριστεπώνυμον Πλήρωμα τῆς Ἱερᾶς καί Ἀποστολικῆς Μητροπόλεως Πατρῶν

Παιδιά μου εὐλογημένα,

“Νῦν πάντα πεπλήρωται φωτός, οὐρανός τε καί γῆ καί τά καταχθόνια…”.

Μέσα σέ κλῖμα οὐράνιας εὐφροσύνης καί ἀγαλλιάσεως, ἡ σύμπασα κτίσις, ἑορτάζει τήν Ἀνάσταση τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ.

Τί κι’ ἂν οἱ ἐχθροί τῆς ἀληθείας πανηγύρισαν, θεωρήσαντες ὃτι πρός στιγμήν ἐνίκησαν τόν Δυνατό καί κραταιό Κύριο˙ τί κι’ ἂν τόν Tάφο μέ λίθον ἐκάλυψαν, τί καί ἂν κουστωδίαν ἐτοποθέτησαν γιά τήν φύλαξή Του!

Ἡ Ζωή ἐκ τοῦ Τάφου ἀνέτειλε. Ἡ ἀναστάσιμη χαρά πλημμύρισε τόν οὐρανό καί τή γῆ. Τό ἀναστάσιμο καί ἀνέσπερο  φῶς διέλυσε τά σκοτάδια τοῦ θανάτου. Ὁ ἅδης καταργήθηκε, οἱ νεκροί ἐλευθερώθηκαν, ἡ κτίσις ὃλη  φωτίστηκε καί ἀνακαινίστηκε. «Σήμερον πᾶσα κτίσις ἀγάλλεται καί χαίρει, ὃτι Χριστός ἀνέστη καί ἅδης ἐσκυλεύθη».

Τό ἀναστάσιμο πανηγύρι ἂρχισε καί συνεχίζεται λαμπρό, διαλύοντας τήν ἀπιστία καί διαψεύδοντας τούς υἱούς τῆς ἀπωλείας, οἱ ὁποῖοι ἠθέλησαν καί θέλουν νά ἀμφισβητήσουν τήν ἀλήθεια, ὃτι «Χριστός ἀνέστη ἐκ νεκρῶν, ὁ Σωτήρ τοῦ κόσμου καί ἐπλήρωσε τά σύμπαντα εὐωδίας». Αὐτό τό πανηγύρι τοῦ οὐρανοῦ καί τῆς γῆς, θά κρατήσῃ μέχρι τῆς συντελείας τοῦ αἰῶνος καί εἰς αἰῶνας αἰώνων.

Τόν ἀναστάσιμον Ὓμνο σαλπίζει ὁ οὐράνιος Ἀρχιστράτηγος, ὁ Μέγας Γαβριήλ, πρός τήν Ὑπεραγία Θεοτόκο καί τίς Μυροφόρες , τόν ψάλλουν οἱ ἃγιοι Ἀπόστολοι καί τόν παραλαμβάνουν οἱ Πατέρες, οἱ Ὃσιοι, οἱ Μάρτυρες καί Νεομάρτυρες, ἃπαντες οἱ τῆς Ἀναστάσεως υἱοί, οἱ θεούμενοι.

Μέσα σ’ αὐτό τό κλῖμα τῆς Ἀναστάσιμης χαρᾶς ζοῦμε ὃλοι μας σήμερα, ἀλλά καί πάντοτε. Ἡ Ἀνάσταση τοῦ Κυρίου εἶναι ἡ ἀπάντηση στό ἐρώτημα, περί τῆς ἀξίας καί τοῦ προορισμοῦ τοῦ ἀνθρώπου· περί τῆς αἰωνίου ζωῆς καί Βασιλείας· περί τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ πρός τόν ἂνθρωπο καί τῆς διαρκῶς προσφερομένης ἀναιμάκτου θυσίας Του, ὑπέρ τῆς τοῦ κόσμου ζωῆς καί σωτηρίας.

Ἂς πανηγυρίσωμε ὃσοι σηκώσαμε καί σηκώνομε στόν ὧμο τόν σταυρό τῆς μοναξιᾶς, τοῦ πόνου, τῆς ἀσθένειας, τῆς ὃποιας ἂλλης δοκιμασίας. Ὃσοι ἐβιώσαμε καί βιώνομε τούς πικρούς καρπούς τῆς ἁμαρτίας καί γεύση τοῦ θανάτου ἐλάβαμε, ἓνεκα τῆς ὀλιγοπιστίας μας ἢ τῆς ἀποστασίας μας ἀπό τόν Θεό.

Τά παλαιά πέρασαν, «ἰδού γέγονε τά πάντα καινά», καινούργια δηλαδή.

Ὃλοι οἱ τῆς Ἀναστάσεως πανηγυρισταί τήν οὐράνιον μέθην, μετά πάντων τῶν Ἁγίων, πάσχοντες, προσκαλοῦμε πάντας πρός εὐφροσύνην, τούς ἐγγύς καί τούς μακράν, ὃλους τούς ἀδελφούς ἐν Κυρίῳ καί πάντα ἄνθρωπον στά μήκη καί πλάτη τῆς γῆς, ἀφοῦ κατά τόν οὐρανοβάμονα Ἀπόστολον Παῦλον, «Αὐτοῦ, τοῦ Κυρίου δηλαδή, οἱ πάντες, γένος ἐσμέν». Τούς ἐναγκαλιζόμεθα καί τούς κατασπαζόμεθα ἀναστάσιμα, ζώντας τήν κοινωνία τῆς ἀγάπης, πού μᾶς χάρισε ἡ Ἀνάσταση τοῦ Κυρίου μας.

Ἀναστάσιμον χαιρετισμόν καί ἀσπασμόν ἀποστέλλομεν πρός τούς ἀδελφούς μας πού ἀσθενοῦν καί νοσηλεύονται στά Νοσηλευτικά Ἱδρύματα τῆς πόλεως μας καί τῆς πατρίδος μας, εὐχόμενοι ταχείαν τήν ἀνάρρωσιν καί τήν ἐπιστροφήν, ἐν ὑγιείᾳ, στά σπίτια τους καί στούς οἰκείους τους.

Ἐπίσης, ἐν εὐχαριστίαις, ἀναστασίμως ἀσπαζόμεθα τό Ἰατρικό καί Νοσηλευτικό προσωπικό τῶν Νοσοκομείων, πού ἐπί ἕνα ἔτος καί πλέον βαστάζουν τόν σταυρό τῆς ἀγάπης καί τῆς θυσιαστικῆς προσφορᾶς ὑπέρ τῶν ἀσθενούντων ἀδελφῶν μας, εὐχόμενοι πρός αὐτούς πᾶσαν εὐλογίαν παρά τοῦ ἐκ Τάφου ἀνατείλαντος Κυρίου ἡμῶν.

Αὐτό τό Πάσχα, ἀδελφοί μου, συμπληρώνονται 200 χρόνια, ἀπό τότε πού οἱ ἥρωες καί μάρτυρες πατέρες μας, Κληρικοί καί Λαϊκοί, κρατώντας τόν πυρσό μέ τό ἅγιο Φῶς τῆς Ἀναστάσεως ἀγωνίστηκαν καί θυσιάστηκαν, προκειμένου νά ἀποτινάξουν τόν βαρύ τουρκικό ζυγό καί νά ἀναστήσουν τήν Πατρίδα μας, χαρίζοντας σέ μᾶς τήν ἐλευθερία καί τῆς Ὀρθοδοξίας τό ἀνέσπερο καί ἄκτιστο Φῶς.

Τούς μακαρίζομε, τούς εὐγνωμονοῦμε, ἄνθη ἀπό τήν ποτισμένη μέ τό αἶμα τους Ἑλληνική γῆ τούς προσφέρομε καί τό καντήλι στούς τάφους καί στά μνήματά τους ἀνάβομε, μέ τό φῶς τῆς ἀναστάσιμης λαμπάδας πού ἐκεῖνοι μᾶς παρέδωσαν, ὑποσχόμενοι, ὅτι δέν θά ἀφήσωμε αὐτή τήν λαμπάδα ποτέ νά σβήσῃ.

Παιδιά μου εὐλογημένα,

Τούτη τήν ὣρα τῆς χαρᾶς, πού ἀφήνει πίσω της νικημένο καί καταργημένο τόν θάνατο, τό σκιάχτρο αὐτό τοῦ νοῦ καί τῆς καρδιᾶς τοῦ ἀνθρώπου, ἒχοντες τήν βεβαιότητα ὃτι εἲμαστε ἑνωμένοι μέ τόν Ἀναστάντα Κύριο, μέ τούς Ἁγίους μας καί μέ τούς δικούς μας ἀνθρώπους πού πέρασαν ἀπό τοῦτο τόν κόσμο στήν αἰωνιότητα, μέ πλημμυρισμένες τίς καρδιές μας ἀπό τήν ἀναστάσιμη χαρά, ὃσοι πιστοί, τά τῆς Ἀναστάσεως ἀναγεννημένα τέκνα, ἂς ἐπαναλάβομε καί μιά καί δυό καί ἀναρίθμητες φορές.

Αὓτη ἡ κλητή καί ἁγία ἡμέρα, ἡ μία τῶν Σαββάτων ἡ βασιλίς καί κυρία.  Ἑορτῶν ἑορτή καί πανήγυρίς ἐστι πανηγύρεων, ἐν ᾗ εὐλογοῦμεν, Χριστόν εἰς τούς αἰῶνας.

Σᾶς ἀσπάζομαι ἐν Χριστῷ Ἀναστάντι καί εὔχομαι τά ἔτη σας νά εἶναι εὐλογημένα, ἀναστάσιμα καί πολλά.

Χριστός Ἀνέστη, ἀδελφοί μου καί τέκνα ἐν Κυρίῳ.

Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ

Ο  Π Α Τ Ρ Ω Ν   Χ Ρ Υ Σ Ο Σ Τ Ο Μ Ο Σ

Ερχόμενος ο Κύριος…

Φθάσαντες πιστοί…

(Αγίου Ιωάννου συγγραφέως της Κλίμακος. Αγίου Αντίπα επισκόπου Περγάμου. Οσίας Τρυφαίνης της εν Κυζίκω.Οσίων Ευθυμίου και Χαρίτωνος)

Ευαγγελικό Ανάγνωσμα: Κατά Μάρκον Θ’, 17-31

…καὶ ἀποκριθεὶς εἷς ἐκ τοῦ ὄχλου εἶπε· διδάσκαλε, ἤνεγκα τὸν υἱόν μου πρός σε, ἔχοντα πνεῦμα ἄλαλον. καὶ ὅπου ἂν αὐτὸν καταλάβῃ, ρήσσει αὐτόν, καὶ ἀφρίζει καὶ τρίζει τοὺς ὀδόντας αὐτοῦ, καὶ ξηραίνεται· καὶ εἶπον τοῖς μαθηταῖς σου ἵνα αὐτὸ ἐκβάλωσι, καὶ οὐκ ἴσχυσαν. ὁ δὲ ἀποκριθεὶς αὐτῷ λέγει· ὦ γενεὰ ἄπιστος, ἕως πότε πρὸς ὑμᾶς ἔσομαι; ἕως πότε ἀνέξομαι ὑμῶν; φέρετε αὐτὸν πρός με. καὶ ἤνεγκαν αὐτὸν πρὸς αὐτόν. καὶ ἰδὼν αὐτὸν εὐθέως τὸ πνεῦμα ἐσπάραξεν αὐτόν, καὶ πεσὼν ἐπὶ τῆς γῆς ἐκυλίετο ἀφρίζων. καὶ ἐπηρώτησε τὸν πατέρα αὐτοῦ· πόσος χρόνος ἐστὶν ὡς τοῦτο γέγονεν αὐτῷ; ὁ δὲ εἶπε· παιδιόθεν. καὶ πολλάκις αὐτὸν καὶ εἰς πῦρ ἔβαλε καὶ εἰς ὕδατα, ἵνα ἀπολέσῃ αὐτόν· ἀλλ᾿ εἴ τι δύνασαι, βοήθησον ἡμῖν σπλαγχνισθεὶς ἐφ᾿ ἡμᾶς. ὁ δὲ ᾿Ιησοῦς εἶπεν αὐτῷ τὸ εἰ δύνασαι πιστεῦσαι, πάντα δυνατὰ τῷ πιστεύοντι. καὶ εὐθέως κράξας ὁ πατὴρ τοῦ παιδίου μετὰ δακρύων ἔλεγε· πιστεύω, κύριε· βοήθει μου τῇ ἀπιστίᾳ. ἰδὼν δὲ ὁ ᾿Ιησοῦς ὅτι ἐπισυντρέχει ὄχλος, ἐπετίμησε τῷ πνεύματι τῷ ἀκαθάρτῳ λέγων αὐτῷ· τὸ πνεῦμα τὸ ἄλαλον καὶ κωφόν, ἐγώ σοι ἐπιτάσσω, ἔξελθε ἐξ αὐτοῦ καὶ μηκέτι εἰσέλθῃς εἰς αὐτόν. καὶ κράξαν καὶ πολλὰ σπαράξαν αὐτὸν ἐξῆλθε, καὶ ἐγένετο ὡσεὶ νεκρός, ὥστε πολλοὺς λέγειν ὅτι ἀπέθανεν. ὁ δὲ ᾿Ιησοῦς κρατήσας αὐτὸν τῆς χειρὸς ἤγειρεν αὐτόν, καὶ ἀνέστη. Καὶ εἰσελθόντα αὐτὸν εἰς οἶκον οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ ἐπηρώτων αὐτὸν κατ᾿ ἰδίαν, ὅτι ἡμεῖς οὐκ ἠδυνήθημεν ἐκβαλεῖν αὐτό. καὶ εἶπεν αὐτοῖς· τοῦτο τὸ γένος ἐν οὐδενὶ δύναται ἐξελθεῖν εἰ μὴ ἐν προσευχῇ καὶ νηστείᾳ. Καὶ ἐκεῖθεν ἐξελθόντες παρεπορεύοντο διὰ τῆς Γαλιλαίας, καὶ οὐκ ἤθελεν ἵνα τις γνῷ· ἐδίδασκε γὰρ τοὺς μαθητὰς αὐτοῦ καὶ ἔλεγεν αὐτοῖς ὅτι ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου παραδίδοται εἰς χεῖρας ἀνθρώπων, καὶ ἀποκτενοῦσιν αὐτόν, καὶ ἀποκτανθεὶς τῇ τρίτῃ ἡμέρᾳ ἀναστήσεται.

Ἀποστολικό Ἀνάγνωσμα: Ἑβρ. στ΄ 13 – 20

Ἀδελφοί, τῷ ᾿Αβραὰμ ἐπαγγειλάμενος ὁ Θεός, ἐπεὶ κατ᾿ οὐδενὸς εἶχε μείζονος ὀμόσαι, ὤμοσε καθ᾿ ἑαυτοῦ, λέγων· «Ἦ μὴν εὐλογῶν εὐλογήσω σε καὶ πληθύνων πληθυνῶ σε»· καὶ οὕτω μακροθυμήσας ἐπέτυχε τῆς ἐπαγγελίας. Ἄνθρωποι μὲν γὰρ κατὰ τοῦ μείζονος ὀμνύουσι, καὶ πάσης αὐτοῖς ἀντιλογίας πέρας εἰς βεβαίωσιν ὁ ὅρκος· ἐν ᾧ περισσότερον βουλόμενος ὁ Θεὸς ἐπιδεῖξαι τοῖς κληρονόμοις τῆς ἐπαγγελίας τὸ ἀμετάθετον τῆς βουλῆς αὐτοῦ, ἐμεσίτευσεν ὅρκῳ, ἵνα διὰ δύο πραγμάτων ἀμεταθέτων, ἐν οἷς ἀδύνατον ψεύσασθαι Θεόν, ἰσχυρὰν παράκλησιν ἔχωμεν οἱ καταφυγόντες κρατῆσαι τῆς προκειμένης ἐλπίδος· ἣν ὡς ἄγκυραν ἔχομεν τῆς ψυχῆς ἀσφαλῆ τε καὶ βεβαίαν καὶ εἰσερχομένην «εἰς τὸ ἐσώτερον τοῦ καταπετάσματος», ὅπου πρόδρομος ὑπὲρ ἡμῶν εἰσῆλθεν ᾿Ιησοῦς, «κατὰ τὴν τάξιν Μελχισεδὲκ» ἀρχιερεὺς γενόμενος «εἰς τὸν αἰῶνα».