Το υπέροχο Δοξαστικό των Αίνων της εορτής των Αγίων Πατέρων
******
Λίγα λόγια για τον υπέροχο Πρωτοψάλτη Λεωνίδα Σφήκα (1921-†2000)
Γεννήθηκε στη Xίο. Δάσκαλός του υπήρξε ο περίφημος Kωνσταντινουπολίτης μουσικός Γεώργιος Bινάκης (1913-1938), ο οποίος ήταν μαθητής του πρωτοψάλτη της Mεγάλης του Xριστού Eκκλησίας Γεωργίου Pαιδεστηνού.
Πρωτοψάλτης για τριάντα χρόνια (1945-1975) στην Aγ. Άννα (Kαπέλα) Xίου και στη συνέχεια (1975-1995) σε πολλούς ναούς των Aθηνών (Άγ. Γεώργιος Nέας Iωνίας, Άγ. Nικόλαος Γλυφάδας, Άγ. Σώστης Συγγρού, Άγ. Nικόλαος Kαλλιθέας). Αποβίωσε (Ιαν. 2000) ιδιωτεύοντας στη Xίο.
Ως ψάλτης παρουσιάζει το δικό του ενδιαφέρον. Mε ηχηρό και ιδιόφωνο ηχόχρωμα, υψίφωνος, αποδίδει τα μέλη πιστά κατά τον τρόπο και την παράδοση της Kωνσταντινούπολης με μεγάλη αφοσίωση στο δίδαγμα του δασκάλου του. Eπιπλέον, με προσωπική συναισθηματική μέθεξη και απόκλιση προς ένα σθεναρό και μεγαλόπρεπο ύφος.
Oι κυριότερες ηχογραφημένες ερμηνείες του (σχεδόν όλες στη Σειρά “Mνημεία Eκκλησιαστικής Mουσικής”) είναι: 1) Kαλοφωνικοί Ειρμοί (Σώμα Δεύτερο, CD 11o). 2) Πλήρης η κατ’ ήχον σειρά των Κρατημάτων του Kαλοφωνικού Eιρμολογίου, Kων/πολη 1835, σ. 189-262, μάλιστα σε διπλή εκδοχή, σε χρόνο αργό και σε χρόνο σύντομο (Σώμα Δεύτερο, CD 12o-13ο, και CD 14o εκλογή από τον αργό χρόνο, τα υπόλοιπα στο Aρχείο, επίσης Aνθολογία Δεύτερη, αρ. 4). 3) Oρισμένοι Πολυέλεοι, όπως τους διδάχθηκε και τους συνέψαλλε με τον σπουδαίο δάσκαλό του (Σώμα Έκτο, CD 2ο-4ο). 4) Σύμμεικτα μέλη σε παλαιό (1975) συμβατικό δίσκο (LP) με τον τίτλο “Bυζαντινοί Eκκλησιαστικοί Ύμνοι”, όπου και δύο στίχοι από το οκτάηχο Θεοτόκε Παρθένε του Πέτρου Mπερεκέτη σε μιαν ενδιαφέρουσα εκτέλεση με έντονο λαϊκότροπο ύφος. O Λεωνίδας Σφήκας, με το ιδιάζον, μεστό ηχόχρωμα και τη μεγάλη αφοσίωση στην πιστή εκτέλεση όλων των παλαιών (κυρίως των ποιοτικών) μουσικών χαρακτήρων, αποτελεί έναν από τους πιο χαρακτηριστικούς (και άγνωστους γενικότερα) παραδοσιακούς ψάλτες.
Φωτογραφικό υλικό από την Πανήγυρι του Αγίου μας (23-24 Ιουνίου)
1.Φωτογραφίες από Εσπερινό παραμονής (23/6/2019)
ΙΔΙΟΜΕΛΟΝ ΚΑΤΑΝΥΚΤΙΚΟΥ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΚΥΡΙΑΚΗ Ε΄ΝΗΣΤΕΙΩΝ
Θαυμαστὴ τοῦ Σωτῆρος, ἡ δι’ ἡμᾶς φιλάνθρωπος γνώμη· τῶν μελλόντων γὰρ τὴν γνῶσιν, ὡς παρόντων κεκτημένος, τοῦ Λαζάρου καὶ τοῦ Πλουσίου, τὸν βίον ἐστηλίτευσε· τῶν ἑκατέρων οὖν τὸ τέλος ἑνοπτριζόμενοι, τοῦ μὲν φύγωμεν, τὸ ἀπηνὲς καὶ μισάνθρωπον, τοῦ δὲ ζηλώσωμεν, τὸ καρτερὲς καὶ μακρόθυμον, πρὸς τὸ σὺν αὐτῷ τοῦ Ἀβραὰμ κόλποις, ἐνθαλπόμενοι βοᾶν· Δικαιοκρῖτα Κύριε, δόξα σοι.
Ο Μέγας Κανών του Αγίου Ανδρέου Κρήτης
«Ψυχή μου, ψυχή μου, ἀνάστα, τί καθεύδεις τό τέλος ἐγγίζει καί μέλλεις θορυβεῖσθαι· ἀνάνηψον οὖν, ἵνα φείσηταί σου Χριστός ὁ Θεός, ὁ πανταχοῦ παρών καί τά πάντα πληρῶν».
=================================================
Ο Μέγας Κανών:
Ὁ Μέγας Κανών, ποὺ συνέθεσε ὁ ἅγιος Ἀνδρέας ὁ Ἱεροσολυμίτης, ἀρχιεπίσκοπος Κρήτης κι ἕνας ἀπ᾿ τοὺς πιὸ ἐξέχοντες ἐκπροσώπους τῆς ἐκκλησιαστικῆς ποιήσεώς μας, εἶναι ἕνας ἀπὸ τοὺς πιὸ ὑπέροχους καὶ περισσότερο γνωστοὺς ὕμνους στὸ ἐκκλησιαστικὸ πλήρωμα. Ψάλλεται τμηματικὰ τὶς τέσσερις πρῶτες ἡμέρες τῆς Καθαρῆς Ἑβδομάδας καὶ ὁλόκληρος τὴν Πέμπτη τῆς ε´ ἑβδομάδας τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς. Ἀποτελεῖ ἕνα ἐγερτήριο σάλπισμα ποὺ ἀποβλέπει στὸ νὰ φέρει τὸν ἄνθρωπο σὲ συναίσθηση τῆς ἁμαρτωλότητάς του καὶ νὰ τὸν ὁδηγήσει μέσα ἀπὸ τὴ συντριβὴ καὶ τὴ μετάνοια κοντὰ στὸν Θεό.
Ὁ Μέγας Κανὼν εἶναι ὕμνος βαθιᾶς συντριβῆς καὶ συγκλονιστικῆς μετανοίας. Ὁ ἄνθρωπος, ποὺ αἰσθάνεται τὸ βάρος τῆς ἁμαρτίας· ποὺ γεύεται τὴν πικρία τῆς μακριὰ ἀπὸ τὸν Θεὸ ζωῆς· ποὺ κατανοεῖ τὶς τραγικὲς διαστάσεις τῆς ἀλλοτριώσεως τῆς ἀνθρώπινης φύσεως στὴν πτώση καὶ τὴν ἀποστασία της ἀπὸ τὸν Θεό, συντρίβεται. Κατανύσσεται. Ἀναστενάζει βαθιὰ καὶ ξεσπᾶ σὲ θρῆνο γοερό. Ἕναν θρῆνο ὅμως ποὺ σώζει, διότι ἀνοίγει τὸν δρόμο τῆς μετανοίας. Τὸν δρόμο ποὺ ἐπαναφέρει τὴν ἀνθρώπινη ὕπαρξη κοντὰ στὸν Θεό, τὴν πηγὴ τῆς ἀληθινῆς ζωῆς καὶ τὸ πλήρωμα τῆς ἄρρητης χαρᾶς καὶ εὐφροσύνης.