Αναψυχή και παρηγορία μέσα στον πολυκύμαντο και τεταραγμένο βίο του σημερινού ανθρώπου αποτ
ελεί η περίοδος του Δεκαπενταυγούστου με τους καθ΄εκάστην ψαλλομένους Παρακλητικούς Κανόνες προς την Υπεραγία Θεοτόκο. Σαν φάρος μέσα στο ζοφερό σκοτάδι της απέλπιδος εποχής μας το Φως που εκπέμπεται από την Αγνή Κόρης της Ναζαρέτ καθοδηγεί τους πεπλανημένους στις δαιδαλώδεις ατραπούς της ματαιοδοξίας και του υλισμού προς την όντως ευδαιμονία και χαρά, τον Θεάνθρωπο Κύριο Ιησού Χριστό.
Το Φως αυτό πηγάζει απο την τεθεωμένη προσωπικότητα της Μητέρας του Κυρίου μας. Η Ορθόδοξος Εκκλησία και Θεολογία δέχεται και βιώνει την μεγίστη αλήθεια ότι η Θεοτόκος είναι το μοναδικό κτίσμα, το οποίο, μέσα σε όλη την υλική και πνευματική δημιουργία, εκπλήρωσε τον σκοπό, για τον οποίο υπάρχει η κτίση. Είναι το κορυφαίο δημιούργημα του Τριαδικού Θεού, το οποίο -μόνον αυτό σε όλη την Δημιουργία- έφθασε στην οντολογική ένωση με τον Θεό.
Οι παράγοντες, οι οποίοι συνετέλεσαν σ΄ αυτήν την ένωση, είναι η αγνότητα και παρθενία της και η ταπεινοφροσύνη της. Δεν είναι τόσο εύκολο να κατονοήση κανείς το ύψος και το βάθος της αγνότητος και της παρθενίας της Θεοτόκου Μαριάμ. Αγωνίσθηκε καθ΄ όλην την διάρκεια του βίου της να κρατήση τον εαυτόν της αμόλυντο, ώστε να αναδειχθή “καθαρωτέρα λαμπηδόνων ηλιακών” Η Παναγία μας δεν υπήρξε απλώς μία παρθένος κόρη, αλλ΄ ήταν και είναι η Παρθένος, η άσπιλη, η αμόλυντη, μέχρι του σημείου ώστε Παρθένος και Παναγία να είναι πλέον λέξεις ταυτόσημες.
Αλλά και η ταπεινοφροσύνη της αφήνει έκπληκτο κάθε άνθρωπο, ο οποίος θα μελετήση την ζωή της. “Κεχαριτωμένη” την προσφωνεί ο Αρχάγγελος Γαβριήλ. “Δούλη Κυρίου” χαρακτηρίζει εκείνη τον Εαυτόν της. Η συγκατάθεσή της στην Σάρκωση του Υιού και Λόγου του Θεού Πατρός είναι μια ταύτηση του θελήματός της μετά του θελήματος του Θεού.
Η Μητέρα του Θεανθρώπου Κυρίου, η Θεοτόκος Μαρία ταύτισε στην ύπαρξή της την ζωή του κτιστού με την ζωή του ακτίστου. Ένωσε στην δική της ζωή ως άνθρωπος κτιστός την κτίση με τον Δημιουργό, με τον Κτίστη της. Έτσι η δημιουργία όλη βρίσκει στο Πρόσωπό της την θύρα της “όντως ζωής”. “Επ΄ αυτή χαίρει πάσα η κτίσις, Αγγέλων το σύστημα και ανθρώπων το γένος”.
Ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς υπογραμμίζει ότι η Παρθένος Μαρία είναι η μόνη που έγινε το μεθόριον κτιστής και ακτίστου φύσεως. Όσοι βέβαια γνωρίζουν Τον Θεό, θα αναγνωρίσουν και Αυτήν ως χώρα του αχωρήτου και όσοι υμνούν τον Θεό, θα υμνήσουν μετά τον Θεόν και την Παναγία Μητέρα του Θεού Λόγου (P.G. 151,177ΑΒ).
Η Παρθένος πραγματοποίησε η Ίδια μέσα τη και προσέφερε στον Θεό όλα εκείνα που προσείλκυσαν τον Τεχνίτη στην γη, που παρακίνησαν το δημιουργικό χέρι στην αναδημιουργία του ανθρώπου και του κόσμου. Ο άμωμος βίος της, η ζωή της η πάναγνη, η άρνηση κάθε κακίας, η άσκηση όλων των αρετών Την κατέστησαν ψυχή καθαρώτερη κι από το φως, σώμα εντελώς πνευματικό, λαμπρότερο κι από τον ήλιο, από τον ουρανό καθαρώτερο, από τους χερουβικούς θρόνους ιερώτερο (Ν. Καβάσιλας, Η Θεομήτωρ επ. εκδ. Π. Νέλλας, Αποστ. Διακονία Αθήνα 1995, σσ.122-124).
Η μοναδικότητα και το ανεπανάληπτο του μυστηρίου της Θείας Οικονομίας προεκτείνεται και στην Παναγία Μητέρα του Θεανθρώπου Κυρίου. Μπορούμε να υποστηρίξουμε ανεπιφύλακτα ότι Αυτή αποτελεί την αρχή και το αποκορύφωμα του απολυτρωτικού έργου, αφού, κατά τον Άγιο Κύριλλο Αλεξανδρείας, κατέστη “η υπουργός της οικονομίας τεκούσα την σάρκα”. (P.G. 72,509A).
Έτσι κάθε κτίσμα βρίσκει στο Πρόσωπό Της την πύλη που οδηγεί στην “όντως ζωή”. Είναι η νέα Εύα, η οποία προσφέρει αντί του θανάτου το νόημα και την ελπίδα της αιωνίου ζωής. Ο Ιερός Χρυσόστομος μετά χαρμοσύνου ανατάσεως επιβεβαιώνει: “Εκδικεί την Εύαν η Μαρία. Ου γαρ εκείνη τα εντολάς ουκ εφύλαξεν, τούτον αύτη γαστρί περιέλαβεν. Και όν ουρανός ουκ εχώρησεν, ουκ εστενχώρησεν η γαστήρ της παρθένου (Λόγος εις το Πάσχα).
Ο Θεάνθρωπος Κύριος δανείζεται την σάρκα Του από την Παρθένο Κόρη της Ναζαρέτ, από έναν άνθρωπο που θέλει να την δανείση και ξέρει γιατί το κάνει. Όχι αναγκαστικά αλλά με όλη την ελεύθερη θέλησή του. (Ν.Καβάσιλας)
Είναι γεγνός ότι η ανθρώπινη Ιστορία σημαδεύεται και ερμηνεύεται μέσα από δύο γυναικείες υπάρξεις, τη Εύα και την Θεοτόκο. Η πρώτη οδήγησε τον κατ΄εικόνα Θεού πλασθέντα άνθρωπο στην φθορά και στον θάνατο. Η δεύτερη, μέσω του Σαρκωθέντος Λόγου του Θεού Πατρός, έσωσε τον άνθρωπο.
Ο Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός υποστηρίζει ότι η Αγνή Κόρη της Ναζαρέτ απετέλεσε τον βασικό παράγοντα για την επανόρθωση και αποκατάσταση του προτύπου της γυναικός-μητέρας και παρθένου- που είχε αμαυρωθεί και αλλοιωθή στο πρόσωπο της Εύας. Η πρώτη Εύα, έχοντας ως κίνητρο την υπερηφάνεια, ολίσθησε στην παρακοή και την παράβαση, ενώ η Παρθένος Μαρία, κατέχοντας οντολογικά την υπακοή προς τον Θεό, “τον απατήσαντα όφιν ηπάτησε και τω κόσμω την αφθαρσίαν εισήγαγε” .
Ο Ιερός Χρυσόστομος υπογραμμίζει ότι η παρθένος Εύα έγινε η αιτία εξόδου του ανθρώπου από τον παράδεισο, αλλά η παρθένος Θεοτόκος Μαρία άνοιξε εκ νέου τον δρόμο προς τον παράδεισο: “Παρθένος ημάς εξέβαλε παραδείσου, δια παρθένου ζωήν εύραμεν αιωνίας” (P.G.55,193)
Η παρθένος Μαρία παραμένει στην κορυφή της αγιότητος της Εκκλησίας. Η δόξα της επισκιάζει όλους του πιστούς, οι οποίοι την αποδέχονται και την αγαπούν. Η Χάρη της σκέπει τα πάντα και το μεγαλείο της εξαφανίζει κάθε φθαρτό και πρόσκαιρο μεγαλείο. Το θαύμα της αναφλέγει τις καρδιές όλων των αγωνιζομένων Ορθοδόξων Χριστιανών. Πραγματικά, το θαύμα αυτό που λέγεται Θεοτόκος καταλάμπει τον νού και την διάνοιά μας και αιχμαλωτίζει τις αισθήσεις μας. Μας οδηγεί η μορφή της σε πννευματικές εκστάσεις. Μεθύει την ύπαρξή μας και τρέφει την ζωή μας μέσω της Θείας γνώσεως και της σοφίας. Και τούτο γιατί το φώς, το οποίο εκπέμπει η Παναγία Θεοτόκος, είναι θεανθρώπινο.
Για τον λόγο αυτό ο Άγιος Κύριλλος Αλεξανδρείας αναφωνεί: “Χαίροις, Μαρία Θεοτόκε, δι΄ ής προήλθεν ο του πρωτοπλάστου πλάστης και της παραβάσεως αυτού διορθωτής, και της εν ουρανώ βασιλείας οδηγός… Χαίροις, Μαρία Θεοτόκε, δι΄ής πάσα πνοή πιστεύουσα σώζεται” (P.G.77,1033) Και ο Άγιος Ανδρέας Κρήτης εκστατικά υμνολογεί: “Ηγίασται το πάν τω μύρω της ευωδίας σου. Ηφάνισται δια σου της αμαρτίας η αφορμή” (P.G. 97,1100)
Και εμείς γονυπετείς ενώπιον της σεπτής μορφής της εικόνος Της με ευγνωμοσύνη αναφωνούμε ικετευτικά προς Εκείνην: “Πρόσδεξαι δεήσεις αμαρτωλών και μη απορρίψης Θεοτόκε τας προσευχάς των επικαλουμένων το θείον Όνομά Σου, πλήρωσον τας αιτήσεις Άχραντε Δέσποινα” (Θεοτοκάριον Αγίου Νεκταρίου)
=======================================================================================
ΠΗΓΗ: Το Βιβλίον “Μέθεξη Αληθείας”, Αρχ. Κυρίλλου Κωστοπούλου, Ιεροκήρυκος Ι.Μ. Πατρών, Δρος Θεολογίας. Εκδ. Επτάλοφος Αθήνα 2016. Σελ. 70-74.